ENGEL TÜRLERİ

Doğuştan veya sonradan meydana gelen bir durum nedeniyle ortaya çıkan engellilik hali; bu duruma maruz kalan bireylerin hayatını son derece zorlaştırmaktadır. Engelliliğin özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yeterince anlaşılamaması ve bu konuda etkili politikaların üretilememesi de engelli bireyler açısından daha büyük sorunlara neden olmaktadır. Engelliliğin tüm yönleriyle anlaşılabilmesi için ise engellilik türleri ve dereceleri konusunda bilgi sahibi olmak şarttır.

Engelliliğin türlere ayırılması hemen her zaman problemli olmuştur. Bu konuda farklı ülkelerin devlet kurumları, sivil toplum örgütleri ve sağlık kuruluşları birbirinden farklı görüşler ortaya koyabilmektedirler. Bu ayrımların kiminde engel çeşitleri basit ve kendi içinde kapsamlı kategorilere ayrılırken, kiminde birbirinden ince çizgilerle de olsa ayrılan engellilik türleri ayrı birer ana kategori olarak ele alınmış ve daha az alt başlık kullanılmıştır. Ancak dünya geneline bakıldığında 3 temel engel türü olarak fizyolojik engel, fiziksel engel ve zihinsel engel ele alınmaktadır.

Fiziksel engellilik; kişinin dış organlarında meydana gelen bir işlev bozukluğu ya da uzuv eksikliği nedeniyle normal hayata uyum sağlayamaması durumunu ifade etmektedir. Kol ve bacak kopmaları bu engellilik türü için örnek olarak verilebilirler. Fiziksel engel sahibi kişiler hayatlarını biyolojik anlamda sürdürme konusunda ciddi sağlık sorunları yaşamazken toplumsal hayata eklemlenme ve zorunlu ihtiyaçlarını kendi başına giderebilme konusunda zorluk çekebilirler.

Fizyolojik engel; çoğu zaman fiziksel engellilikle karıştırılan bir engel çeşididir. Ancak fiziksel engelliliğin aksine fizyolojik engellilik kişinin gözle görünen uzuvlarıyla değil, vücudunun işleyişiyle alakalı bir durumdur. Nefes almada zorlanma, iç organların bir veya birkaçının gerektiği gibi çalışmaması gibi durumlar fizyolojik engele örnek olarak verilebilirler.

Engel türleri arasında en yaygını olan zihinsel engellilik genellikle aşırı hiperaktivite, idrak güçlüğü, konuşma bozuklukları gibi durumlarla tanımlanır. Ancak zihinsel engel bunların yanında ileri düzeyde görme bozukluğu, körlük, sağırlık gibi kişinin dış dünyayı algılamasında sorunlara neden olan durumları da içerir. Otizm, Down Sendromu, tedavisi mümkün olmayan bipolar bozukluk gibi ileri düzey psikolojik problemler de zihinsel engelliliğin kapsamına girmektedir.